W poprzednim artykule pisaliśmy o fazach nawrotu choroby alkoholowej. Dziś postaramy się wyjaśnić, jaki mechanizm uzależnienia stoi za tym zagrożeniem. Trzeźwiejący alkoholicy muszą zmagać się z wieloma trudnościami, gdyż choroba alkoholowa jest bardzo podstępna. Przygotowując ten artykuł wychodzimy z założenia, że znajomość mechanizmu uzależnienia, może ułatwić wychodzenie z nałogu.
Sedno nawrotu choroby alkoholowej
Warto przypomnieć, że wychodzenie z nałogu jest czymś, co wymaga zamierzonego konstruktywnego działania. Trzeźwienie jest aktywnym procesem, w którym alkoholik musi czynnie uczestniczyć. Jedynie odliczanie dni abstynencji, nie wystarcza by poprawiać jakość swojego życia. Nawrót choroby alkoholowej jest realnym zagrożeniem, na które dobrze jest się przygotować. Jest to również złożony proces, który często rozpoczyna się niezauważony. Im szybciej alkoholik rozpozna mechanizm uzależnienia i zorientuje się, że wpadł w spiralę nałogu, tym łatwiej będzie mu podjąć odpowiednie kroki by się z niej wydostać.
Fałszywe przekonania
Niektórzy kojarzą chorobę alkoholową i innego typu uzależnienia tylko z przyjmowaniem substancji w niekontrolowany sposób. Panuje błędne przekonanie, że osoby uzależnione zachowują się w niewłaściwy lub niepoczytalny sposób, tylko pod wpływem używki i ze względu na jej zażywanie. Prawda jest jednak taka, że są to tylko objawy, które występują w fazie aktywnej choroby alkoholowej. Niektóre z objawów występują również, gdy utrzymuje się abstynencję. Są jednak symptomy nałogu, które mogą być alarmujące i świadczą o tym, że zbliża się nawrót. Badania pokazują jednak, że jeśli zareaguje się w prawidłowy sposób odpowiednio wcześnie, to można uniknąć wpadki, jaką jest zerwanie abstynencji.
Trzeba też zaznaczyć, że osoby uzależnione mogą stracić kontrolę nad swoim życiem, nadal nie używając substancji. Utrata trzeźwości, którą się wtedy zauważa, jest zatraceniem zdolności do świadomego oceniania sytuacji i podejmowania decyzji w wolny od przymusu sposób. W tym okresie mogą również doświadczyć zaburzeń natury emocjonalnej i umysłowej. Warto więc pamiętać, że nawrót choroby alkoholowej jest procesem, który jest odwracalny – w kierunku trzeźwienia.
Odwrót od zdrowienia
Choroba alkoholowa jest dolegliwością przewlekłą. Oznacza to, że ma charakter nawrotowy i to od osoby uzależnionej zależy proces zdrowienia. Chory powinien mieć świadomość faktu, że zachowania, słowa i myśli, które kierują w stronę starych schematów i używania substancji – mogą być oznakami nawrotu. Trudne momenty, lub doświadczanie bólu i przeszkód nie świadczą o nawrocie, trzeba jednak w takich sytuacjach odpowiednio o siebie zadbać by uniknąć zagrożenia.
Warto mieć w pamięci fakt, że osoba uzależniona nie może w bezpieczny sposób, spożywać alkoholu lub używać substancji psychoaktywnych. Utrzymywanie abstynencji zapewnia podstawę do procesu trzeźwienia. To znaczy – odbudowania zdrowych mechanizmów myślenia, odczuwania i zachowania, które będą przynosiły długotrwałe korzyści na polu fizycznym, psychicznym i społecznym. Jest to proces uczenia się jak funkcjonować w życiu w sposób produktywny i satysfakcjonujący, bez uciekania w używki.
Zależność między nawrotem a zdrowieniem
Nawrót choroby alkoholowej jest nieodłącznym zagrożeniem w procesie trzeźwienia. Nie da się ich rozdzielić, ze względu na tu, że zdrowienie – to właśnie proces uczenia się jak poradzić sobie z trudnościami. Moment, w którym w życiu psychicznym abstynenta, znów pojawiają się stare schematy jest chwilą, w której powinien on odpowiednio zareagować i wprowadzić w życie nowe i konstruktywne zachowania. Mechanizm uzależnienia mocno oparty jest o wstyd i tajemnicę. To wskazuje na fakt, że wszelkie objawy nawrotu należy wyciągać na światło dzienne – omawiać z terapeutą, na grupach wsparcia i z bliskimi. Dzięki takim działaniom można szybko rozpoznać sygnały ostrzegawcze i uchronić się przed nawrotem choroby.
Leczenie uzależnień w naszym ośrodku »
Artur Majchrzak – Psycholog
Źródła: – Photo by Ahmed Rizkhaan on Unsplash