Uzależnienie czynnościowe, czyli inaczej uzależnienie od czynności, uzależnienie behawioralne, uzależnienie od popędów, zaburzenia nałogowe – określeń jest naprawdę wiele, ale wszystkie tyczą się jednej grupy uzależnień, a mianowicie nałogów, które nie wiążą się z substancjami chemicznymi, a utrwalonymi, wielokrotnie powtarzanymi czynnościami. Co ciekawe, pojęcie to zostało wprowadzone dopiero w 1945 roku przez austriackiego psychoanalityka Otto Fenichela. Przez długi czas bowiem posługując się pojęciem “uzależnienie”, miano na myśli jedynie te nałogi, które wiązały się z przyjmowaniem określonych substancji, a zatem nałogowym paleniem papierosów czy braniem narkotyków.
Uzależnieniem czynnościowym możemy nazwać takie nałogi, jak np.: uzależnienie od hazardu, siecioholizm (od internetu), ortoreksję (chorobliwą koncentrację na zdrowym jedzeniu), pracoholizm, zakupoholizm, seksoholizm, uzależnienie od zabiegów medycyny estetycznej i wiele, wiele innych. Prawdę mówiąc, gdy zaczynamy określoną czynność powtarzać wielokrotnie w sposób pozbawiony kontroli, czyli gdy pewny zwyczaj lub nawyk zaczyna opanowywać nasze życie, wtedy możemy mówić o uzależnieniu czynnościowym. Dlatego do grupy tej dołącza coraz więcej rodzajów uzależnień, które w swoim podłożu mają wiele wspólnego z uzależnieniami od substancji psychoaktywnych. Ogólnie, są to zachowania, nad którymi człowiek nie może zapanować, z którymi nie potrafi sobie poradzić, a które destrukcyjnie wpływają na różne obszary jego życia, w tym także często na zdrowie.
Mimo, że uzależnienia behawioralne traktowane są z nieco mniejszą powagą, niż te od różnego typu substancji, mogą wyrządzić tak samo dużo szkód w życiu każdego człowieka. W mediach coraz częściej mówi się o tym, że powinniśmy z większą świadomością podchodzić do tego typu uzależnień i przestać je bagatelizować. Jest to niezwykle ważne, ponieważ do tej pory wiele zachowań destrukcyjnych było niestety akceptowanych społecznie, np. pracoholizm. Na szczęście dla osób borykających się z nałogiem, coraz bardziej popularna i łatwiej dostępna jest również profesjonalna terapia uzależnień czynnościowych, która pomaga im odzyskać kontrolę nad własnym życiem.
Terapia uzależnień – czy jest potrzebna w przypadku uzależnień czynnościowych?
Ze względu na dużą społeczną akceptację pewnej grupy uzależnień czynnościowych i bagatelizowanie problemu, terapia uzależnień w przypadku nałogów związanych z niektórymi zachowaniami nie była do tej pory zbyt popularnym rozwiązaniem. Osobom, które mierzyły się z problemem chorobliwych zachowań, trudno było określić, czy potrzebują już pomocy i czy ośrodek leczenia uzależnień to dla nich odpowiednie rozwiązanie. Świadomość problemu wzrosła – wiemy już, że nie ma w zasadzie różnic w zachowaniach osoby uzależnionej od substancji, a od czynności – w jednym i w drugim przypadku pojawia się niezwykle silne pragnienie wykonania danej czynności, osoba traci kontrolę i pragnie kontynuować daną aktywność, mimo zauważalnego destrukcyjnego wpływu na jej funkcjonowanie.
Jak najbardziej, terapia uzależnień wskazana jest również w przypadku, gdy człowiek uzależniony jest od wykonywania określonej czynności. Mimo tego, iż szkodliwe skutki nałogu są nieco mniej dostrzegalne, niż w przypadku uzależnienia od substancji, w dłuższym okresie czasu konsekwencje mogą być tak samo poważne. Co ciekawe, terapia uzależnień w przypadku obu typów nałogów opiera się na dokładnie takich samych mechanizmach i wygląda niezwykle podobnie. Ośrodek leczenia uzależnień bardzo często jednocześnie przyjmuje pacjentów uzależnionych od alkoholu, narkotyków, hazardu, ale i np. zakupoholizmu czy pracoholizmu. Osoby te niemal zawsze mają wspólne zajęcia terapeutyczne i korzystają z bardzo podobnych technik wychodzenia z nałogu.
Jaki ośrodek leczenia uzależnień wybrać, gdy jestem uzależniony od czynności?
Jeśli decydujesz się na terapię uzależnień, sprawdź, czy dany ośrodek leczenia uzależnień specjalizuje się również w leczeniu nałogów czynnościowych – prawdę mówiąc większość z dostępnych na rynku placówek będzie posiadała w swej ofercie tego typu leczenie. Ważne jest jednak, by wybrać najlepszy z nich – taki, w którym terapia nie będzie kojarzyła nam się źle, z przymusem, przygnębieniem, zamkniętym budynkiem i szarymi ścianami. Warto wybrać taki ośrodek leczenia uzależnień, w którym pobyt dla nas będzie radosnym wyzwaniem, interesującą przygodą i krokiem do nowego, lepszego życia – tylko wtedy terapia będzie naprawdę skuteczna, gdy wybierzemy się na nią z pozytywnym nastawieniem. Warto rozważyć różne opcje, nawet te alternatywne – np. pobyt w naszym Ośrodku Leczenia Uzależnień Ranczo Salemi położonym za granicą, na przepięknej wyspie Sycylii, w otoczeniu malowniczych krajobrazów. Nie tylko piękna lokalizacja wyróżnia nasz ośro