Uzależnienie od dopalaczy jest coraz częstszym problemem młodych ludzi. Jakie są jego przyczyny? Jakich objawów należy się spodziewać? Przede wszystkim, jakie leczenie podjąć? Niniejszy artykuł odpowie na te pytania w oparciu o doświadczenie płynące z pracy w ośrodku leczenia uzależnień Ranczo Salemi.
Przyczyny uzależnienia od dopalaczy
Są bardzo podobne w przypadku większości uzależnień od substancji psychoaktywnych. Można je podzielić na:
Psychologiczne – dotyczą prób poradzenia sobie z napięciem emocjonalnym, stresem, samotnością, lub są próbą buntu i odnalezienia siebie. Często osoby dorastające przeżywają bardzo silnie własne życie psychiczne. Ich hormony buzują, społeczeństwo stawia duże wymagania, trzeba podejmować decyzje o dużym znaczeniu na przyszłość. Gdy młodzi ludzie nie mają odpowiednich metod radzenia sobie z napięciem emocjonalnym, może wydarzyć się, że będą szukali ulgi w dopalaczach.
Pedagogiczne – mogą wynikać ze specyficznych warunków wychowania. Zależnie od tego, jakie emocje kultywowali rodzice w okresie dorastania, na ile pozwalali na okazywanie uczuć, bliskość między członkami rodziny, czy wpoili dziecku wspierające mechanizmy zachowania. Jeśli dziecko obserwowało w młodości używkowe sposoby reagowania na napięcie emocjonalne, to może je powtarzać, używając jednak innych substancji.
Socjologiczne – otoczenie, w którym wychowuje się młody człowiek ma również duże znaczenie w procesie kształtowania osobowości. Jeśli będzie się obracał w towarzystwie, które „bierze” to oparcie się zachętom znajomych i presji społecznej może okazać się zbyt trudne.
Objawy uzależnienia:
Nowe substancje psychoaktywne zwane potocznie dopalaczami, często są trudne do rozpoznania. Mimo, że dają często bardzo odmienne efekty od „klasycznych” narkotyków to nadal są bardzo niebezpiecznie a u uzależnionych można obserwować takie zmiany jak:
- głód substancji (chęć powtarzania doświadczenia)
- używanie, jako próba radzenia sobie z emocjami (złością, nudą, wstydem itp.)
- utrata kontroli nad częstością zachowania (coraz częstsze zażywanie)
- pojawienie się tolerancji (zwiększanie dawek)
- objawy abstynencji (pogorszony nastrój, brak motywacji, wydłużony sen)
- koncentracja życia dookoła dopalaczy (specyficzni znajomi i zachowania)
Leczenie uzależnienia od dopalaczy
Wygląda podobnie jak w przypadku innych narkotyków. Najważniejsze jest dotarcie do źródła problemu. Odnalezienie przyczyny używania dopalaczy. Następnym krokiem jest zbudowanie zdrowego planu rekonwalescencji. Czym zastąpić niechciane zachowania? Jak poradzić sobie z głodem? Jak prowadzić trzeźwe życie? Na takie pytania szukają odpowiedzi uczestnicy programów leczenia narkomanii. Szukają oni metod radzenia sobie ze stresem i własnymi emocjami. Uczą się aktywnych metod przeciwdziałania nawykowym zachowaniom. Kluczowe jest też budowanie sieci wsparcia oraz zdrowych relacji z bliskimi osobami.
Bardzo ważnym elementem całego procesu jest holistyczne spojrzenie na daną osobę. Często uzależnienie od dopalaczy jest tylko symptomem, problemów psychologicznych, jakie ma klient. Istotne jest wtedy spojrzenie na przyczyny jego zachowania i nawyki w sposobie życia, nawiązywaniu relacji, poglądach itp. Dopiero wtedy klient może wziąć odpowiedzialność za swoje życie i zaangażować się w program leczenia uzależnień od dopalaczy.
Leczenie uzależnień w naszym ośrodku »
Artur Majchrzak – psycholog